आपण बरेच वेळा GDP हा शब्द ऐकला असेल. विविध बातम्यांमध्ये तसेच वृत्तपत्रांमध्ये किंवा कोणाच्या तोंडून जीडीपी बद्दल तुम्हाला ऐकायला मिळाले असेलच. देशासाठी जीडीपी हा अत्यंत महत्त्वाचा असतो. GDP वरून त्या देशाची आर्थिक परिस्थिती समजते. एखाद्या देश किती श्रीमंत व किती गरीब आहे तसेच त्या देशाची आर्थिक परिस्थिती कशी आहे, हे त्या देशाच्या GDP वरून ठरवले जाते. त्यामुळे एका देशासाठी त्या देशाचा जीडीपी हा अत्यंत महत्त्वाचा असतो. आजच्या या पोस्टमध्ये आपण GDP म्हणजे काय आहे? GDP कसा मोजतात? GDP Information in Marathi जाणून घेणार आहोत.
एकाचा देश किती वेगाने प्रगती करत आहे त्या देशाची अर्थव्यवस्था कशा पद्धतीने चालत आहे. हे सर्व माहिती त्या देशाच्या जीडीपी वरून समजते. त्यामुळे जीडीपी म्हणजे काय आहे? तसेच जीडीपी कसा मोजतात? याविषयी आपल्याला माहिती असली पाहिजे. जर देशाचा जीडीपी हा चांगला असेल जास्त असेल तर त्या देशातील तरुणांना जास्तीत जास्त व्यवसायाच्या तसेच रोजगाराच्या संधी मिळत असतात. त्यामुळे आपल्या सर्वांच्या आयुष्यात सुद्धा जीडीपी महत्त्वपूर्ण आहे. GDP Mahiti Marathi, Gdp in Marathi
जीडीपी चा फुल फॉर्म काय आहे? GDP Full Form in Marathi
जीडीपी चा मराठी फुल फॉर्म हा सकल देशांतर्गत उत्पादन असा आहे. GDP Meaning In Marathi
GDP full form – “Gross Domestic Product” असा आहे.
जीडीपी शब्दाचा वापर सुरुवातीला कोणी केला?
अमेरिकन शास्त्रज्ञ सायमन यांनी सर्वात प्रथम जीडीपी हा शब्द वापरला. त्यांनी युएस काँग्रेसमध्ये सर्वात पहिल्यांदा जीडीपी शब्द उच्चारला होता. त्यानंतर आंतरराष्ट्रीय नाणेनिधी या संस्थेने हा शब्द वापरण्यास सुरुवात केली. तेव्हापासून सर्वत्र जीडीपी या शब्दाचा वापर सुरू झाला.
GDP म्हणजे काय ? GDP Information in Marathi
जीडीपी हे देशाच्या आर्थिक स्थितीची मोजमाप करण्याकरिता वापरतात. जीडीपी म्हणजे सकल देशांतर्गत उत्पादन होईल. एखाद्या देशामध्ये किती उत्पादन झाले याच्या आधारे त्या देशातील वस्तू व सेवांचे बाजार मूल्य ठरवले जात असते. एखाद्या देशाच्या उत्पादित वस्तूची किंमत जास्त असेल तर त्या देशांमध्ये जास्त पैसा येईल तो देश श्रीमंत बनेल. एखाद्या देशाचे उत्पादित वस्तूची किंमत कमी असेल तर त्या देशांमध्ये कमी पैसा तो देश गरीब असेल. जीडीपीच्या साह्याने त्या दिवसाचा आर्थिक विकास हा वेगाने होत आहे की संत गतीने होत आहे हे दिसून येते. Gdp information in Marathi, gdp mahiti marathi
जीडीपी हा एका वर्षात चार वेळा म्हणजेच दर तीन महिन्यांनी मोजला जातो. कृषी क्षेत्र तसेच सेवा क्षेत्र व उद्योग क्षेत्र हे जीडीपीच्या अंतर्गत येत असतात. यांचे सुद्धा मोजमाप जीडीपी मध्ये करण्यात येते. या क्षेत्रामध्ये असलेले उत्पन्न कमी जास्त होत असल्यामुळे देशाचा जीडीपी सुद्धा कमी जास्त होत असतो. बँकिंग क्षेत्र, आरोग्य सेवा तसेच शिक्षण क्षेत्र व सेवा क्षेत्र यांचा देखील जीडीपी मध्ये समावेश करण्यात येत आहे, यांचे सुद्धा मोजमाप करण्यात येत आहे. तसेच भारत देशामध्ये उत्पादित करण्यात आलेली वस्तु GDP मध्ये मोजण्यात येत आहे. या क्षेत्रांमधील उत्पादन कमी झाल्यास जीडीपी कमी होतो आणि वाढल्या जीडीपी सुद्धा वाढतो.
जीडीपी बद्दल सोप्या भाषेत समजून सांगायचे झाल्यास उदाहरणार्थ भारत देशामध्ये एखादी वस्तू बनवलेली आहे व ती वस्तू आपल्या भारत देशातच किंवा परदेशात सुद्धा विकल्यास ती वस्तू जीडीपी मध्ये मोजल्या जात असते. अशा सर्व देशाच्या अंतर्गत म्हणजे देशाच्या सीमेच्या अंतर्गत बनवलेल्या बनलेल्या सर्व वस्तूंची मोजमाप जीडीपी मध्ये करण्यात येते. जीडीपी हा खूप महत्त्वपूर्ण असून त्या देशातील सर्वच घटकावर जीडीपी GDP हा प्रभाव पडत असतो.
जीडीपी चे मोजमाप किती वेळा केले जाते? How often is GDP measured?
जीडीपीचे मोजमाप हे आपल्या भारत देशामध्ये दर तीन महिन्यांनी केले जाते. तसेच वार्षिक जीडीपी सुद्धा मोजण्यात येतो. एका वर्षात चार वेळा जी डी पी मोजण्यात येतो.
जीडीपी चे किती प्रकार आहेत? जीडीपी च्या प्रकारांबद्दल माहिती Types of GDP in Marathi
जीडीपी चे प्रामुख्याने खालील प्रकार पडतात. जीडीपीचे प्रामुख्याने दोन प्रकार पडतात वास्तविक आणि अवास्तविक जीडीपी.
1. वास्तविक देशांतर्गत उत्पादनावर आधारित जीडीपी
वास्तविक देशांतर्गत उत्पादनावर आधारित जीडीपी हा जीडीपी चा एक प्रकार आहे यालाच इंग्रजीमध्ये Real Gross Domestic Products असे म्हणतात. खिशात असणारी महागाई नियंत्रणात आणण्याकरिता सरकार या जीडीपीचे मोजमाप करत असताना ठराविक आधार वर्षे निवडत असते. आणि त्यामध्ये दरवर्षी उत्पादनाच्या वाढणाऱ्या किमती आणि त्यांचा होणारा बदल हा दर्शविला जातो. या जीडीपीमध्ये वास्तविक देशांतर्गत उत्पादनावर भर दिला जातो.
2. अवास्तव सकल देशांतर्गत किमतीवर आधारित जीडीपी
अवास्तव सकल देशांतर्गत किमतीवर आधारित जीडीपीला इंग्रजीमध्ये Unrealistic Gross Domestic Products असे म्हणतात. या जीडीपीचे मोजमाप करत असताना देशातील सध्याच्या उत्पादनांच्या आधारे म्हणजेच उत्पादनांची जी सध्याची मूल्य आहे त्यांच्या आधारे मोजण्यात येतो. ज्या वर्तमान किंमती सध्या असतील नवीन जीडीपी मोजण्यात येत असतो. या जीडीपी मध्ये अवास्तव सकल देशांतर्गत किमतीवर भर दिला जातो.
आता आपण जी डी पी म्हणजे काय आहे, जीडीपी चा मराठी आणि इंग्रजी मधील अर्थ तसेच जीडीपी चे प्रकार जाणून घेतलेले आहे. आता आपण जीडीपी कसा मोजला जातो हे जाणून घेणार आहोत.
जीडीपी चे मोजमाप कसे केले जाते? How is GDP calculated?
जीडीपी gdp हे एका सूत्राच्या आधारे मोजण्यात येत असते. जीडीपी काढण्यासाठी महत्त्वाचे सूत्र वापरले जाते त्याला संपूर्ण जगाच्या जीडीपीला रियल जेडीपी ने भागले जाते आणि गुणिले शंभर केल्यानंतर जीडीपी ठरला जातो.
GDP सूत्र:-
GDP = C + I + G + (X − M)
या सूत्रामध्ये असणारा c म्हणजे उपभोग होय तर I म्हणजे देशामध्ये असणारी एकूण गुंतवणूक होय तर G म्हणजे म्हणजेच सरकारी खर्च होय. X म्हणजे देशांची एकूण निर्यात तर G म्हणजे एकूण सरकारी खर्च होय. M म्हणजे देशांची एकूण आयात वापर आणि उपभोग होय.
हे नक्की वाचा:- पर्सनल लोन म्हणजे काय? पर्सनल लोन कसे मिळवायचे?
जीडीपीचे मोजमाप कोण करते? Who measures GDP?
केंद्रीय सांख्यिक कार्यालय हे जीडीपी चे मोजमाप करते. जीडीपी हा आपल्या भारत देशात चार वेळा मोजतात. Gdp in Marathi
जीडीपी(GDP Information in Marathi) बद्दल आपल्या मातृभाषेतील ही माहिती तुम्हाला आवडल्यास इतरांना देखील नक्की शेअर करा. अशाच माहिती करता आपल्या वेबसाईटवर भेट देत रहा.